ขนมบุหงาบูดะ ของฝาก จ.สตูล

     ขนมพื้นบ้าน – อาหารท้องถิ่น อาจเป็นสิ่งที่แสดงให้เห็นได้ถึงสภาพของภูมิประเทศและภูมิอากาศในบริเวณใดบริเวณหนึ่ง เพราะสภาพของภูมิประเทศและภูมิอากาศเป็นปัจจัยหลักซึ่งกำหนดชนิดของพืชพันธุ์ สัตว์ และทรัพยากรธรรมชาติต่างๆ ที่สามารถเจริญเติบโต เพาะเลี้ยง หรือเก็บเกี่ยวได้ในพื้นที่แห่งนั้นๆ นอกจากนี้ขนมพื้นบ้าน – อาหารท้องถิ่นยังสามารถสะท้อนถึงความเชื่อ ประเพณีวัฒนธรรม และความนิยมของผู้คนซึ่งอาศัยอยู่ในบริเวณหนึ่งบริเวณใดได้อีกด้วย

รอยยิ้มพิมพ์ใจของแม่ค้าตัวน้อย กับ ขนมที่ถูกสืบสานวิธีการปรุงมาจากภูมิปัญญาอันทรงค่าของท้องถิ่น

     “ขนมบุหงาบูดะ” เป็นขนมพื้นบ้านชนิดหนึ่งของ จ.สตูล ซึ่งทีมงานท่องเที่ยวดอทคอม (www.thongteaw.com) มีโอกาสได้ทดลองชิมในขณะที่เดินทางไปเก็บข้อมูล ณ “อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะตะรุเตา” เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2554 ที่ผ่านมา และรสชาติของขนมชนิดนี้ก็อร่อยมากเสียจนพวกเราต้องนำเรื่องราวต่างๆ ที่เกี่ยวข้องมาแบ่งปันเล่าสู่กับฟัง

     ในอดีต “ขนมบุหงาบูดะ” เป็นขนมซึ่งชาวมุสลิมใน จ.สตูล นิยมทำรับประทานกันเฉพาะในช่วงเวลาสำคัญทางศาสนาอิสลาม เช่น ช่วงวันละจากการถือศีลอดที่ชาวมุสลิมเรียกกันว่า “ฮัจญีรายอ” ลักษณะของขนมบุหงาบูดะนั้นเป็นขนมซึ่งมีส่วนประกอบหลักสำคัญ 2 ส่วน คือ แผ่นแป้งที่ใช้ห่อภายนอกกับไส้หวานๆ ที่อยู่ภายใน โดยไส้ของขนมบุหงาบูดะจะปรุงขึ้นจากการนำเนื้อมะพร้าวมาขูดฝอยผัดกับน้ำตาลทรายจนแห้ง (ผัดโดยไม่ใช้น้ำมัน) ใส่กลิ่นดอกนมแมวลงไปเพื่อเพิ่มความหอม และอาจมีการเติมสีต่างๆ ลงไปในกระบวนการผัดเพื่อให้ไส้ของขนมมีสีสันสวยงาม เช่น สีม่วงจากดอกอัญชัน , สีชมพูจากดอกเฟื่องฟ้า , สีเขียวจากใบเตย เป็นต้น (ปัจจุบันผู้ประกอบการบางแห่งนิยมใช้สีผสมอาหารใส่ลงไปเพื่อสร้างสีสันให้กับไส้ขนมแทนครับ) ส่วนแผ่นแป้งห่อภายนอกนั้นจะปรุงขึ้นจากการใช้แป้งข้าวเหนียวผสมกับน้ำเกลือนวดพอหมาดๆ พักทิ้งไว้สักครู่ แล้วเอากระทะตั้งบนเตาไฟให้ร้อน หลังจากนั้นจึงนำแป้งที่เตรียมไว้ใส่ในกระชอนร่อนลงในกระทะบางๆ จนได้ความหนาตามที่ต้องการ แล้วจึงนำไส้ที่เตรียมไว้ก่อนมาใส่ลงไป ห่อเป็นรูปสี่เหลี่ยมขนาดพอดีคำแล้วพักไว้ในกระทะจนแผ่นแป้งภายนอกอยู่ตัว สุดท้ายจึงนำขึ้นมาพักไว้จนเย็นเป็นอันเสร็จสิ้นกระบวนการทำ “ขนมบุหงาบูดะ”

้

..............."ขนมบุหงาบูดะ" หลากสี ของดีจังหวัดสตูล...............

ขนมปะการัง , ขนมบุหงาบูดะ , ขนมไข่เต่า และ ขนมลา

ขนมลูกกอ , ขนมกาปาย กะบ๊ะ และ ขนมไข่เต่า (อีกครั้ง)

     นักท่องเที่ยวซึ่งเดินทางไป – กลับ ระหว่างชายฝั่ง อ.ละงู จ.สตูล – เกาะตะรุเตา – เกาะหลีเป๊ะสามารถหาซื้อขนมบุหงาบูดะได้ง่ายๆ บริเวณ “ท่าเรือปากบารา” โดยจะสังเกตเห็นว่ามีชาวมุสลิมมาตั้งแผงลอยจำหน่ายขนมเหล่านี้อยู่ในบริเวณท่าเรือหลายเจ้า ซึ่งนอกจากขนมบุหงาบูดะแล้วนักท่องเที่ยวยังอาจพบเห็นขนมพื้นเมืองแปลกๆ ตามแผงลอยเหล่านี้ได้อีกหลากหลายชนิดไม่ว่าจะเป็น “ขนมลูกกอ” ขนมก้อนกลมๆ ซึ่งทำมาจากถั่วบดกับน้ำตาลทรายรสชาติคล้ายกับ “ขนมตุ๊บตั๊บ” ที่พวกเรารู้จักกันดี (ข้อมูลจากแม่ค้าชาวมุสลิมตัวน้อยบอกว่า ลูกกอเป็นลูกไม้ชนิดหนึ่งซึ่งมีลักษณะคล้ายกับลูกเกาลัด) , “ขนมกาปาย กะบ๊ะ” ขนมที่ปรุงขึ้นโดยการนำแผ่นแป้งโรตีมาตัดเป็นชิ้นเล็กๆ แล้วนำไปอบจนกรอบ เนื่องจากรสชาติของขนมกาปาย กะบ๊ะค่อนข้างจืดบางครั้งจึงมีการนำแผ่นแป้งโรตีมาคลุกกับเนยก่อนนำไปอบเพื่อเพิ่มรสเค็มๆ มันๆ และนิยมรับประทานคู่กับชา กาแฟ หรือนมข้นหวาน , “ขนมไข่เต่า” ขนมซึ่งทำจากแป้งห่อไส้สับปะรดรสชาติเปรี้ยวอมหวาน , “ขนมปะการัง” ขนมรูปแท่งขรุขระที่มีลักษณะคล้ายกับ “ป๊อกกี้” หรือ “กูลิโกะ” แต่อร่อยกว่าหลายเท่า , ฯลฯ (หากจะให้เรียงลำดับความอร่อยของขนมพื้นบ้าน จ.สตูล ชนิดต่างๆ ตามความคิดเห็นของทีมงานท่องเที่ยวดอทคอมแล้วล่ะก็ สามารถเรียงลำดับความอร่อยจากมากไปหาน้อยได้ดังนี้ครับ ขนมบุหงาบูดะ > ขนมปะการัง > ขนมไข่เต่า > ขนมลูกกอ > ขนมกาปาย กะบ๊ะ) สำหรับราคาของขนมเหล่านี้ก็อยู่เพียงแค่ถุงละ 20 บาทเท่านั้น

      คงปฏิเสธไม่ได้ว่าเสน่ห์อย่างหนึ่งของการเดินทางท่องเที่ยวนั้นก็คือ การได้ลิ้มลองรสชาติของขนมพื้นบ้าน – อาหารท้องถิ่น เพราะฉะนั้นหากคุณมีโอกาสมาท่องเที่ยว ณ จังหวัดสตูลล่ะก็ อย่าลืมหาทางแวะซื้อขนมบุหงาบูดะและขนมชนิดอื่นๆ ไปรับประทาน หรือนำกลับไปฝากคนทางบ้านนะครับ

      สถานที่จำหน่ายขนมบุหงาบูดะ : ร้านค้าแผงลอยของ “กลุ่มแม่บ้านปากบารา” บริเวณท่าเรือปากบารา อ.ละงู จ.สตูล (มีขนมพื้นเมืองชนิดอื่นๆ จำหน่ายด้วย)

      โทรศัพท์ติดต่อกลุ่มแม่บ้านปากบารา : (086) 963 – 3294

      หมายเหตุ : ทีมงานท่องเที่ยวดอทคอมเก็บข้อมูล “ขนมบุหงาบูดะ” เมื่อ ก.พ. 2554 ข้อมูลบางอย่างอาจมีการเปลี่ยนแปลงไปได้ในปัจจุบัน